Aile Danışmanı Ebru Özer Özkul psikolojik manipülasyonun, bireylerin davranışlarını duygularını kontrol etmek bakış açılarını kendi menfaatleri doğrultusunda değiştirme, bireyleri farklı bir alana doğru etkileme, karar verme süreçlerini ele geçirme durumu olduğunu söyledi.
Sosyal psikolojinin de alanına giren manipülasyonun; aldatıcı ve taciz edici olabildiğini kaydeden Özkul, “Çoğu zaman kontrol amaçlı yapılan, hepimizin hayatında öyle ya da böyle maruz kaldığımız ya da kendimizin farkında olmadan veya bile isteye yaptığımız bu durum pek çok konuda karşımıza çıkabiliyor” dedi.
KAFA KARIŞIKLIĞI YARATIR
Özkul psikolojik manipülasyon konusunda şu bilgileri verdi, “Duygusal manipülasyon, bir bireyin diğer bireyi kontrol etmek istediği şeyleri elde etmek için duygusal bağlılık alanını işgal edip kullanmasıyla oluşur. Bazen karşı tarafa suçluluk yükleyerek bazen utanç gibi olumsuz duyguları yükleyerek gerçekleşebilir. Duygusal manipülasyon, sağlıklı ilişkinin kurulmasını engelleyen ve maruz kalan bireyin hayat kalitesini etkiler ve özgüven sorunlarını yaratıp, tetikleyebilir. Bir manipülasyon çeşidi olan Gasligting ile ilgili uzun bir yazı paylaşmıştım fakat kısaca ifade etmek gerekirse bireyin gerçeklik algısını bozmaya çalışan ve kafa karışıklığına sebep olan bir durumdur.
GÜVEN ARTIRMANIN ÖNEMİ
Kafa karışıklığı ve gerçeklikten uzaklaştırarak kişinin özgüvenini ve kendi hafızasından şüphe etmesini sağlayarak yapılan tehlikeli bir manipülasyon tekniğidir. Günlük hayatta son zamanlarda bu kavram oldukça sık telaffuz edilir hale geldi. İlişkilerin içinde daha sık karşılaştığımız durum ise ego okşama diye adlandırılan bireyin kendini iyi hissetmesi sağlamak ve kişinin hayır demesini engellemek için yapılan manipülasyon tekniğidir. Pozitif sağlamlaştırma ile zaman zaman çocuklarımız doğru davranışa sevk etmek için yaptığımız davranışın tekrarlanma olasılığını arttırmak için kullandığımız bir güven artırma yöntemidir. Çocuklarımızı bir davranışa alıştırmak ve davranışın olumlu sonuçlarını arttırmak için kullandığımız övgü, ödüllendirme, gülümseme gibi davranışları kapsar.
MAHRUM BIRAKMA DAVRANIŞI
Manipülasyon her ne kadar negatif duygu uyandırsa da aslında hepimiz bu durumu hayat rutinimizde sıkça kullanırız. Duygu sömürüsü de bir manipülasyon taktiğidir. Bu tür davranışlar insanların acılarını endişelerini ve kaygılarını kullanarak çıkar elde etmek kullanılır. Mahrum bırakma davranışı da bir psikolojik manipülasyondur.”